Hili ni moja ya shairi la kihistoria juu ya fasihi, unachotakiwa kufanya ni kuchukua dakika chache kulisoma ili uone nguvu iliyomo ndani yake ambalo liliandikwa na Festus Claudius “Claude” McKay OJ aliyezaliwa Septemba 15, 1890 na alifariki Mei 22, 1948).
Huyu alikuwa ni Mwandishi na Mshairi mwenye asili ya Jamaika na muhusika mkuu wa uhamasishaji huko Harlem ili raia wapate mwamko juu ya utambuzi wa mambo mbalimbali katika jamii akilipa shairi hilo kichwa cha habari cha ‘Ikiwa Ni lazima tufe’.
anasema ikiwa ni lazima tufe, basi isiwe kama nguruwe
Kuwindwa na kufungwa mahali pabaya.
Wakati tunatuzunguka tunabweka kama mbwa wazimu na wenye njaa,
Wakifanya mzaha wao kwa kura yetu iliyolaaniwa.
Ikiwa lazima tufe, basi tufe kwa heshima,
Ili damu yetu ya thamani isimwagike.
Kwa bure, halafu hata majoka tunawapinga,
Tutalazimika kutuheshimu ingawa tumekufa.
Enyi jamaa! lazima tukutane na adui wa kawaida!
Ingawa ni wachache sana tuonyeshe ushujaa.
Na kwa mapigo yao elfu moja huleta pigo moja la kifo!
Vipi ingawa mbele yetu kuna kaburi wazi?
Kama wanaume tutakabiliana na wauaji na waoga,
Kushinikizwa ukutani, kufa, lakini kupigana nyuma!
Historia haipo kwa wewe kupenda au kutopenda, bali ipo kwa ajili ya wewe kujifunza. Na ikiwa inakukera, hiyo itakuwa ni bora zaidi kwani kuna uwezekano mdogo wa kujirudia lakini haitakiwi kufutwa au kuharibiwa.
