Pande zinazozozana nchini Sudan zilitia saini makubaliano mwishoni mwa jumamosi ya kusitisha mapigano kwa siku saba huku mapigano hayo nchi hiyo katika machafuko na kuwafanya zaidi ya watu milioni moja kuyahama makazi yao huku machafko yakiingia wiki ya sita.
Usitishaji vita utaanza saa 9:45 alasiri. Saa ya Khartoum (1945 GMT) siku ya Jumatatu, wafadhili wa mazungumzo hayo, Marekani na Saudi Arabia, walisema katika taarifa ya pamoja.
Mikataba mingi ya hapo awali ya kusitisha mapigano ilikiukwa. Hata hivyo, makubaliano haya yatatekelezwa na mfumo wa ufuatiliaji wa Marekani, Saudi yakiungwa mkono kimataifa, ilisema taarifa hiyo bila kutoa maelezo.
Mkataba huo pia unatoa wito wa kusambaza misaada ya kibinadamu, kurejesha huduma muhimu na kuongeza nguvu hospitali na vituo muhimu vya umma.
“Ni wakati umepita wa kunyamazisha bunduki na kuruhusu ufikiaji usiozuiliwa wa kibinadamu. Ninazisihi pande zote mbili kudumisha makubaliano haya – macho ya dunia yanatazama,” alisema Waziri wa Mambo ya Nje wa Marekani Antony Blinken
Mapigano kati ya jeshi la Sudan na Kikosi cha Msaada wa Haraka (RSF) yamesababisha kuporomoka kwa utulivu. Hifadhi ya chakula, pesa taslimu na vitu muhimu inapungua kwa kasi, na uporaji mkubwa umeathiri benki, balozi, maghala ya misaada na hata makanisa.
Makundi ya misaada yamesema hayawezi kutoa msaada wa kutosha mjini Khartoum, mji mkuu, kwa kukosekana kwa njia salama na dhamana ya usalama kwa wafanyikazi.
Mashambulizi ya anga yaliripotiwa siku ya Jumamosi na watu walioshuhudia kusini mwa Omdurman na kaskazini mwa Bahri, miji miwili ambayo iko ng’ambo ya Mto Nile kutoka Khartoum.
“Tulikabiliwa na moto mkubwa wa mizinga mapema asubuhi ya leo, nyumba nzima ilikuwa ikitetemeka,” Sanaa Hassan, mwenye umri wa miaka 33 anayeishi katika kitongoji cha al-Salha cha Omdurman, aliambia Reuters kwa njia ya simu.
RSF imejikita katika wilaya za makazi, ikichora karibu mashambulizi ya anga ya kila mara ya vikosi vya kawaida vya jeshi.
Mzozo huo ulioanza Aprili 15, umesababisha takriban watu milioni 1.1 kuyahama makazi yao ndani na katika nchi jirani. Takriban watu 705 wameuawa na takriban 5,287 wamejeruhiwa, kulingana na Shirika la Afya Ulimwenguni.
Katika siku za hivi karibuni mapigano ya ardhini yamepamba moto kwa mara nyingine tena katika eneo la Darfur, katika miji ya Nyala na Zalenjei.
Pande zote mbili zililaumiana katika taarifa mwishoni mwa Ijumaa kwa kuibua mapigano huko Nyala, mojawapo ya miji mikubwa nchini humo, ambayo kwa wiki kadhaa imekuwa shwari kutokana na mapatano ya ndani.
Mwanaharakati wa eneo hilo ameliambia shirika la habari la Reuters kwamba kulikuwa na mapigano ya hapa na pale karibu na soko kuu la jiji karibu na makao makuu ya jeshi Jumamosi asubuhi. Takriban watu 30 wamekufa katika siku mbili zilizopita za mapigano, kulingana na wanaharakati.
Vita vilizuka mjini Khartoum baada ya mizozo kuhusu mipango ya RSF kuunganishwa katika jeshi chini ya mkataba unaoungwa mkono na kimataifa wa kuihamisha Sudan kuelekea demokrasia kufuatia miongo kadhaa ya utawala wa kiimla uliojaa migogoro